Kaçırılan Fırsat: Yetkinlikleri Öğretim Tasarımıyla Buluşturmanın Gücü
- Hasan Acar
- 6 Kas 2024
- 2 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 5 Ara 2024

Yetkinlikler, bir kurumun kültürünün ve kurumsal hafızasının temel yapı taşlarıdır; geleceğe taşınacak bir miras, kurumun gelişim vizyonunun bir yansımasıdır. Her bir yetkinlik, know-how transferini sağlayarak kurumun kendini ileriye taşımasına olanak tanır. Ancak, bu güçlü yapının işlevselliği yalnızca tanımlarla sınırlı kalırsa, yani eğitim tasarımıyla desteklenmezse işlevini kaybeder. Eğitim tasarımı, bu bağın kopmasını önleyerek yetkinlikleri yaşatan, onları hayata geçiren bir işlev üstlenir. Kurumların geleceğe sağlam adımlarla ilerlemesi için, yetkinliklerin sadece belirlenmesi değil, doğru tasarım ile işlevsel hale getirilmesi kritik bir ihtiyaçtır.
Örnek vermek gerekirse; “Ekibini Yönet” yetkinliğini alt başlığında “yapıcı geri bildirim verir” ifadesi ne kadar yol gösterici olabilir? Peki bu geri bildirimin nasıl verileceği ve hangi sonuçları hedeflediği belirsizse? İşte burada eğitim tasarımının gücü devreye giriyor. Yapıcı geri bildirimi gerçek bir davranışa dönüştürmek için hangi adımların atılması gerektiğini netleştirmek eğitim tasarımının uzmanlık alanıdır. Katılımcılara yalnızca 'yapıcı ol' demekle kalmaz; hangi dilin kullanılacağını, hangi beden dilinin destekleyici olacağını ve geri bildirimin sonucunda nasıl bir etki yaratılacağını açıkça gösterir. Çünkü eğitim tasarımı, davranışların 'nasıl'ını en doğru metodolojiyle tanımlayan ve bu 'nasıl'ın uygulamada karşılığını bulan kilit unsurdur.
Başka bir örnek vermek gerekirse; sık kullanılan ifadelerden biri de "Potansiyeli Keşfetmek”tir. Bu ifade, çalışanın gizli kalan gücünü fark etmek için yeterli midir? İşte burada eğitim tasarımı, keşif sürecini bir adım öteye taşır: Potansiyeli açığa çıkarmanın, önce doğru araçlarla bireyin güçlü yanlarını belirlemeyi, ardından değerlendirme aracını ve kullanımını adım adım yöntem haline getirir.
Gerçek bir dönüşüm için, yetkinliklerin tanımları ve alt göstergelerinin ötesine geçerek onları canlı, etkili ve ölçülebilir hale getirmek gerekir. Eğitim tasarımının güçlü dokunuşu olmadan, bu değerli yetkinlikler ne tam anlamıyla hayata geçebilir ne de kurumun geleceğe taşıdığı miras sürdürülebilir olur. Kurum kültürünü ileriye taşımak ve çalışanların gerçek potansiyelini açığa çıkarmak için eğitim tasarımı her zaman başvuracağınız en önemli kaynak.
Uygulayabileceğiniz Tasarım Dokunuşları
🙾 Yetkinlikleri Somutlaştırın
Yetkinlikleri soyut ifadelerden çıkartarak, her bir yetkinliği somut davranışlarla tanımlayın. Bu, çalışanların gelişim alanlarını net olarak anlamalarını ve ölçülebilir adımlar atmalarını sağlar.
🙾 Eğitim Tasarımını Yetkinliklerle Doğrudan Bağlantılı Hale Getirin
Eğitim tasarımlarını belirlenen yetkinliklere göre yapılandırın. Her bir yetkinliğin desteklenmesi için eğitim sürecinde uygulanabilir örnekler, vaka çalışmaları veya simülasyonlar ekleyin.
🙾 Kapsamlı ve Esnek Alt Davranışlar Belirleyin
Alt davranışlar, yetkinliklerin tüm yönlerini kapsamalı ve esnek olmalıdır. Kapsamı dar veya yalnızca teorik kalan davranış tanımları yerine, uygulamada gerçekçi karşılığı olan ve gelişime açık alt davranışlar geliştirin.
🙾 Yetkinlik Gelişiminde Önceliklendirme Yapın
Tüm yetkinlikler ve alt davranışlar eşit önemde değildir. Hangi yetkinliklerin kurum için stratejik önem taşıdığına karar vererek, gelişim süreçlerinde öncelik sıralaması yapın. Böylece eğitim tasarımı hedeflenen gelişim alanlarına daha net odaklanabilir.
🙾 Uygulamaya Dayalı Eğitimler Tasarlayın
Sadece teorik bilgi vermek yerine, yetkinliklerin pratikte nasıl uygulanacağını gösteren eğitim modülleri hazırlayın. Çalışanların gelişimi için senaryolar, geri bildirimler ve rol yapma gibi uygulamalarla yetkinlikleri kalıcı hale getirin.
🙾 Yetkinlikleri Dinamik Tutun ve Gelişen İhtiyaçlara Göre Güncelleyin
Yetkinliklerin ve eğitim tasarımlarının zamana ve iş koşullarına uyum sağlaması için güncel kalmasını sağlayın. Gelişen teknolojiler ve piyasa koşulları doğrultusunda yetkinlikleri ve öğretim hedeflerini düzenli olarak gözden geçirin.